De draai van Geert…

 

Koninginnedag in Horst aan de Maas 

‘Ik ben bij Eddy en pap is bij ’t Gasthoes iets doen…’. Deze tekst staat op een briefje dat ik op de keukentafel vind. Mijn zoon heeft desgevraagd laten weten waar hij naar toe is en hij heeft met een vooruitziende blik een toevoeging gedaan voor zijn zus die ook nog thuis moet komen. Pap is bij ’t Gasthoes ‘iets doen’. Dat ‘iets doen’ is de presentatie van de traditionele ontvangst van alle gedecoreerden uit Horst aan de Maas. Allen die ooit een lintje van de koningin hebben ontvangen worden in deze gemeente ontvangen op Koninginnedag. Sinds de fusie in 2010 zijn dat er zoveel dat de ontvangst niet meer in het gemeentehuis is, maar in ’t Gasthoes plaatsvindt. Vanmorgen vanaf half twaalf was de inloop en om 12.00 uur sprak de burgemeester de genodigden namens het gemeentebestuur toe. Een traditionele en officiële ontvangst dus, die ik aan elkaar mocht praten. Ik heb dat onze Mees vanmorgen wel verteld, voordat ik ging, maar al ‘gamend’ heeft hij dat gegeven voor zichzelf maar vertaald als ‘iets doen in ’t Gasthoes’. 

Ik lees zijn briefje en denk terug aan de afgelopen twee uurtjes. Um en Um vermaakt de kleine 300 gasten met hun mooie liedjes totdat de burgemeester zijn toespraak houdt. Hij refereert aan het jaar 1980. Het kroningsjaar van onze koningin. Verschillende gebeurtenissen uit dat jaar haalt hij terug in de herinnering. Joop Zoetemelk won toen blijkbaar de Tour de France, na vijf keer tweede te zijn geweest. President Tito van Joegoslavië stierf in 1980 op 87 jarige leeftijd. Op de poolse Leninwerf begon in dat jaar in augustus de staking die door velen als het begin van de val van het communisme in het Oostblok wordt gezien. In september van 1980 wordt de 17 km lange St. Gotthard tunnel geopend en wordt het 150 jarige bestaan van België gevierd. Terwijl in december van dat jaar de firma 3M de gele Post-it velletjes op de markt brengt. Dat was allemaal in 1980, het kroningsjaar van onze Koningin. Heel veel gebeurtenissen, met heel veel mensen, die ieder op hun eigen manier ‘iets deden’. Vandaag, 31 jaar later, vieren we dat onze Koningin ook ‘iets doet’. In Thorn en Weert deze keer. In Horst aan de Maas ‘doen we daarom iets’ met meer dan 150 gedecoreerden, samen met hun partners in het Gasthoes. 

‘Ik ben bij Eddy en pap is bij het gasthoes iets doen’. Het briefje van Mees zet me aan het denken. Hoe vaak zouden er bij heel veel andere mensen thuis dergelijke briefjes op de tafel hebben gelegen? Geschreven door kinderen van mensen die naast hun werk, heel veel van hun vrije tijd steken in het verenigingsleven of in allerhande andere activiteiten voor de gemeenschap. Voor kennissen, vrienden of buren  zich inzetten. Mensen die voor hun jarenlange activiteiten vervolgens een lintje ontvangen, maar misschien nog wel méér mensen die dat lintje (nog) niet krijgen. Van al die mensen, gedecoreerd of niet, schrijven hun kinderen elkaar briefjes, bij de veelvuldige afwezigheid van hun ouders. Mijn vrouw is vandaag naar de vrijmarkt in Amsterdam dus die komt pas laat in de avond thuis. En pap?  ‘Pap is bij ’t Gasthoes iets doen’. 

Gisteren zijn er in het gemeentehuis veertien nieuw gedecoreerden bij gekomen. Ook omdat zij in hun leven ‘iets deden’ of nog steeds doen. De burgemeester las veertien keer een indrukwekkende lijst van activiteiten voor. Vaak was er door hun kinderen iets in het garen gehangen waardoor vader of moeder met een smoes naar het gemeentehuis was gelokt. Misschien ook wel door middel van briefjes. Alle veertien nieuw gedecoreerden waren vanochtend voor het eerst voor die gelegenheid in ’t Gasthoes. Ze waren de reden van de aubade die de Koninklijke Harmonie van Horst hen bracht. De Harmonie, die begon met16 maten van de drumband, gevolgd door een 16 maten durende mars met de naam ‘Gloriozo’. Eén couplet van het Wilhelmus deed iedereen in het Gasthoes opstaan en het ‘Lang zullen ze leven’ werd ondersteund door 300 enthousiast klappende mensen. Op de keukentafels van de leden van de Harmonie thuis lag misschien hier en daar ook wel een briefje. ‘Mam is in ’t Gasthoes, iets doen’. 

Voor sommigen heeft dat wat er gedaan wordt niet meteen een naam. Zelfs gedecoreerden vinden zelf dat dát wat ze gedaan hebben eigenlijk geen naam mag hebben. En dan wijzen ze naar een andere gedecoreerde. ‘Wat dié gedaan heeft, dát verdient een lintje’. De burgemeester haalde het voorbeeld  terecht aan in zijn toespraak. De ene lintjesdrager vindt z’n eigen bijdragen niet noemenswaardig en wijst in bewondering naar de ander. Wat hij of zij vaak niet ziet, is dat die ander ook naar hem wijst. Waarschijnlijk met dezelfde gedachte en zelfs vaak met dezelfde woorden: ‘Wat dié gedaan heeft, dát verdient pas een lintje. Ik doe maar iets, maar die ander die doet écht iets wat er toe doet…’ En zo wijzen ze naar elkaar omdat ze wat die ander doet zo waarderen. 

Een dag waarop alle verdiensten geëerd worden met een lintje verdient zon. En op plaatsen waar al deze lintjesdragers op welke plek dan ook bij elkaar komen, mogen de vlaggen hangen. Maar daar waar de kern gelegd wordt voor al dat moois, daar mogen hopelijk tot in lengte van jaren briefjes liggen op de keukentafels. Bij mensen met of zonder lintje. Het briefje zelf is de decoratie. Het mag dan misschien geen naam hebben, maar er zit zoveel kracht in die twee woorden, die onze Mees voor zijn zus, voor Thea en voor mij opschrijft. ‘Iets doen’. Daar gaat het in essentie om. ‘Met liefde’ vul ik in mijn hoofd aan. En ik wandel van thuis uit naar het Wilhelminaplein, waar een heleboel oranje vrijwilligers een grote groep kinderen vermaken. Ouders en oranjevierders zitten daar waarschijnlijk op het terras. De zon schijnt terwijl ik een briefje schrijf waar ik ben. ‘Iets doen’. Iets ‘oranjes’.

De draai van Geert…

Les

Ik weet het niet en ik heb ook geen idee hoe ik er achter moet komen. Dat komt vooral omdat ik eigenlijk niet goed kan omschrijven wat ik niet weet. Dat denk ik tenminste. Dat het daaraan ligt. Als ik het wel zou weten, en het dus ook zou kunnen verwoorden, dan denk ik dat ik ook wel een idee zou hebben hoe ik erachter zou moeten komen. Maar dat heb ik niet. Ik weet het echt niet. Dát weet ik dan weer wel.

Ik heb wel eens een keer ergens wat gelezen van Socrates, die door zijn eigen bewustheid van het niet weten, vond dat hij méér wist dan iemand die zich niet bewust was van het niet weten. Kijk, en dat spreekt me dan wel weer aan. Je schiet er weinig mee op, maar toch. Ik moest aan Socrates denken, toen ik net een reactie van Johan Cruijff las. Hij gaf die vlak voor, net na, of misschien wel tijdens de ledenvergadering, daar wil ik even vanaf zijn. In ieder geval nadat hij had gehoord dat het complete bestuur en de Raad van Commisarissen van Ajax was afgetreden. Cruijff, toch niet de minste hedendaagse filosoof, gaf na een lange monoloog in één zin aan waarom hij het wél wist en anderen niet. ‘We denken als voetballers en niet als bestuurders’. ‘Ik weet het niet’ was echter zijn slotantwoord op de vraag hoe het nu verder moest met Ajax. ‘Ik weet het niet’, zei hij. Cruijff…Daar word ik dan stil van. Cruijff. Iemand die het toch altijd wél weet? Die weet dat hij –voetballer- anders denkt dan andere mensen –bestuurders-. Ook hij weet het niet?

Vanmiddag bij toeval over het ‘godsbewijs van Anselmus’ gelezen. Zonder het helemaal te begrijpen, overigens, maar interessant was het wel: Als je denkt dat God niet bestaat, dan impliceert die gedachte alleen al dat God wel bestaat. Je kunt niet aan iets denken dat er niet is, dus is het er wel. Na Anselmus hebben blijkbaar veel filosofen daar weer anders tegenaan gekeken. Ik vind dat wel een goede eigenschap van filosofen, dat ze bijna per definitie weinig met zekerheid zeggen en veel te twijfelen over laten. Want inzichten die nu ‘zeker’ zijn, zijn dat straks misschien niet meer. Later kan zomaar blijken dat er volgens de laatste inzichten ‘meer zekere’ inzichten zijn dan voorheen. Kortom, ik twijfel nu en weet het niet.

Als Cruijff weet dat hij anders denkt dan bestuurders, dan impliceert dat, dat hij niet alleen weet hoe bestuurders denken, maar ook duidelijk weet hoe voetballers denken. Dat hij vervolgens toegeeft niet te weten hoe het verder moet beangstigt me een beetje. Dan houdt het toch wel zo’n beetje op bij Ajax, denk ik dan. Toch? Als Cruijff gelijk heeft, tenminste. Als dat niet zo is, dan zal het allemaal wel meevallen. Dan komt het wel goed met Ajax. Maar zo simpel is het niet. Want dan heeft de verlosser een schrammetje opgelopen. En dat kun je je toch niet voorstellen? Hoewel, je kunt je niet iets voorstellen dat er niet is, dus is het er wel… Cruijff heeft ongelijk. Een belangrijke les. Maar niet voor Cruijff. Of voor voetballers. Want die denken anders. Denk ik. Maar ik twijfel wel.